Nigdy nie zrozumiem praw rządzących naturą. Jak to możliwe, że w jednym czasie część Polski mierzy się z suszą, a 400 km dalej rwące rzeki zrywają mosty zalewając miasta i wsie?
10 września 2024 r. w Warszawie odnotowano rekordowo niski poziom Wisły (zaledwie 20 cm). Woda prawie zupełnie zniknęła też ze stawu na mojej mazowieckiej wsi, a grzyby w lasach wyrastały już suszone!
Niemal w tym samym czasie, gdy ja śledziłam na stronie internetowej gminy komunikaty o ograniczeniach użycia wody do podlewania ogrodów, przetaczający się przez Europę Środkową niż genueński przyniósł intensywne opady deszczu, które w efekcie spowodowały powodzie. Zamiast więc oddawać się wiejskiej sielance i zraszać klomby, śledziłam jak cała Polska doniesienia medialne z południowo-zachodniej części naszego kraju. Żywioł szczególnie dotknął dorzecze Górnej Odry. Przetoczył się z największą mocą przez trzy województwa: dolnośląskie, opolskie i śląskie. Relacje z zalanych miejscowości m.in. z Głuchołazów, Kłodzka, Lądka-Zdroju, czy Stronia Śląskiego oraz heroiczna walka mieszkańców o uratowanie Nysy zdominowały telewizję i Internet.
Najsmutniejsze w tym wszystkim jest to, że historia lubi się tu powtarzać. Najtragiczniejsza była powódź z 1997 r., ale woda wylewała i potem. Byłam w Kłodzku w czasie powodzi w czerwcu 2009 r., na szczęście o dużo mniejszej skali niż teraz. Poziom Nysy Kłodzkiej był wtedy bardzo podniesiony (w efekcie dwa dni po mojej wizycie rzeka zalała jedną z dróg), z brzegów wystąpiła też Mostówka rozlewając się pod zabytkową gotycką przeprawą (rozlewisko widać trochę z prawej strony drugiego z poniższych zdjęć).
Wtedy poza wspomnianym zalaniem drogi, która dość szybko była znów przejezdna i tylko naniesione warstwy błota zdradzały przejście żywiołu, doszło jedynie do tzw. "lokalnych podtopień". Teraz miasto nie miało już tyle szczęścia.
Opadająca woda odsłoniła ogrom zniszczeń we wszystkich miejscowościach, przez które przetoczyła się powódź. Ich usuwanie potrwa wiele miesięcy, ale planując najbliższe podróże uwzględnijcie w nich również te tereny. Mieszkańcy oraz tamtejsza branża turystyczna i gastronomiczna będą potrzebować nie tylko doraźnej pomocy w postaci darów, czy rekompensat finansowych, ale również odbudowania prowadzonych działalności, a do tego potrzebują również nas, turystów. I przede wszystkim o taką pomoc zwracają się włodarze miejsc dotkniętych przez wielką wodę. Więc jak, pomożecie?
POLSKA ZE SMAKIEM
Kraków
Gdy w lipcu bez opamiętania zajadałam się jagodziankami z Urszi Cakes w Żabiej Woli, pomiędzy jednym, a drugim kęsem napomknęłam Wam, że niedługo filia kawiarni będzie działać również w Krakowie i obiecałam wówczas, że jak tylko zostanie otwarta, dam Wam cynk. No więc daję: od 20 września 2024 r. słodyczy od Urszi można spróbować na Kazimierzu, przy Krakowskiej 10. Lokal jest malutki, ale urządzony równie słodko jak ten w Żabiej Woli i ja na pewno odwiedzę go przy najbliższej wizycie w tym mieście. Uwaga! Otwarte jest tylko od piątku do niedzieli!
Urszi Cakes
ul. Krakowska 10
Kraków
REKOMENDACJE NA PAŹDZIERNIK I KOLEJNE MIESIĄCE
WYSTAWY
Orońsko
Na dwie ciekawe wystawy zaprasza Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.
Od 21 września 2024 r. można już oglądać instalację Jana Sajdaka pt. "Wyprawa na latające ryby" wyobrażającą zawieszone ponad taflą wody wiklinowe łodzie, zaś 1 października 2024 r. ruszy ekspozycja pt. "KERAMOS 50 lat WCZORAJ/DZIŚ/JUTRO", kolejna już przygotowana z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia Stowarzyszenia KERAMOS (poprzednia, pt. "Współbrzmienie", była eksponowana od maja do sierpnia tego roku z warszawskim biurowcu Forest i pokazywałam ją Wam we wpisie pt. "Warszawa przyłapana... w czerwcu 2024"). Obie wystawy prezentowane będą w Parku Rzeźby do 10 listopada 2024 r. Przez najbliższe dwa lata ekspozycje w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku będą się odbywać jedynie w Parku Rzeźby, Oranżerii i Kaplicy. Wszystko przez rozbudowę budynku Muzeum Rzeźby Współczesnej. Ze względu na remont jest on wyłączony z użytkowania, zaś mieszczące się tam do tej pory zaplecze biurowe przeniosło się do Pałacu Brandta, gdzie również w tym okresie wystaw nie będzie. Prace mają trwać aż do 2026 r.
Białystok
Od 26 września 2024 r. w Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego trwa wystawa pt. "Bronisław Chromy. Kamień i brąz", na której pokazano rzeźby, malarstwo, i grafiki artysty. Ekspozycję uzupełnia projekcja filmu pt. "Droga na Olimp" w reżyserii Zofii Haloty o artystycznej drodze Chromego. Zaprezentowane dzieła pochodzą z kolekcji Autorskiej Galerii Bronisława Chromego w Krakowie, o której więcej przeczytacie w poście pt. "Kraków szlakiem rzeźb i pomników Bronisława Chromego". W Białymstoku zostaną do 15 grudnia 2024 r.
Kraków
3 października 2024 r. w Międzynarodowym Centrum Kultury zostanie otwarta przekładana kilkukrotnie ekspozycja pt. "Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej czasu zimnej wojny" poświęcona modernistycznej powojennej architekturze z kilkunastu krajów Europy Środkowej. To pierwsze tak szerokie ujęcie tej tematyki ukazujące różnorodność form w budownictwie tego okresu. Na zdjęciach, projektach, w formie modeli oraz poprzez rozmaite dzieła sztuki zaprezentowane zostaną najciekawsze realizacje. Wystawa potrwa do 19 stycznia 2025 r.
Z kolei Zamek Królewski na Wawelu przygotował kolejną monumentalną ekspozycję historyczną. Nosi tytuł "Niech żyje król! Koronacje Sasów na Wawelu". Udało się na niej zgromadzić niemal wszystkie zachowane pamiątki po koronacjach Augusta II Mocnego oraz Augusta III i jego żony Marii Józefy, czyli po dwóch ostatnich uroczystościach koronacyjnych na Wawelu. Wystawa ma również przybliżać cały wielowiekowy polski ceremoniał koronacyjny. Pokazane eksponaty pochodzą z kolekcji wawelskiej oraz ze zbiorów Staatliche Kunstsammlungen Dresden i Muzeum Narodowego w Warszawie. Wystawa zakończy się 9 lutego 2025 r.
IMPREZY PLENEROWE
Żyrardów
5 października 2024 r. w Żyrardowie odbędzie się doroczna inscenizacja Strajku Szpularek z 1883 r. W historyczne role wcielą się rekonstruktorzy oraz współcześni mieszkańcy miasta. Widowisko będzie mieć miejsce na terenie fabrycznego Bielnika obok Muzeum Lniarstwa.
Wysowa-Zdrój
Tegoroczną, siedemnastą edycję Święta Rydza zaplanowano na 5 i 6 października. Główną atrakcją wydarzenia będzie jak przed rokiem Rydz Safari, czyli wyprawa po rydze samochodami terenowymi prowadzonymi przez leśników. Ponadto w programie jest również wystawa pt. "Grzyby znane i nieznane", kiermasz rękodzieła, wycieczki po lesie oraz rozmaite warsztaty leśne i rękodzielnicze.
Wrocław
19 i 20 października 2024 r. odbędą się dwa wydarzenia, które pierwotnie zaplanowane były na wrzesień, ale ze względu na zagrożenie powodziowe zostały przełożone lub odwołane: Dzień Otwarty Zajezdni Popowice (19 października) oraz Kinomural 2024 (19 i 20 października). O obu więcej przeczytacie w poście pt. "Gdzieś w Polsce... w sierpniu 2024. Malownicza Lubelszczyzna, kolejny pałac na Mazowszu i pierwsze zwiastuny jesieni (a w kulturze wciąż lato...)".
Lublin
Po letniej edycji w Krakowie, Festiwal Sztuki w Przestrzeni Publicznej OPEN CITY wraca do Lublina. XVI odsłona odbędzie się w dniach 28 września – 28 października 2024 r. pod hasłem "Mater:Ja". W przestrzeni miasta znów pojawią się znakomite instalacje autorstwa wielu znanych artystów, m.in. mural Mikołaja Rejsa w Bramie Rybnej.
Winnica Dwórzno
26 października 2024 r. w Dwórznie odbędzie się Hello Wine 2024 r. - impreza rozpoczynająca sezon wydarzeń jesienno-zimowych w winnicy. W programie jest powitalny kieliszek malinowego grzańca, spacer po winnicy z pochodniami, zwiedzanie przetwórni z degustacją 5 gatunków win oraz afterparty przy ognisku z konkursem na najlepsze przebranie. Można będzie usmażyć własne kiełbaski lub tradycyjnie zaopatrzyć się w pyszności z foodtrucka.
Z DZIEĆMI
Już za chwileczkę, już za momencik ruszą zimowe i świąteczne iluminacje! Pierwsze rozbłysną już w połowie października. Podobnie jak w poprzednich latach zebrałam dla Was najciekawsze. W tym roku także stawiam znaki zapytania przy miejscach, które organizowały świetlne wystawy przed rokiem, a teraz póki co nie ma jeszcze daty ich rozpoczęcia. Będę je sukcesywnie uzupełniać. I tym razem również w zestawieniu pojawi się Warszawa, choć co do zasady w cyklu Gdzieś w Polsce o niej nie piszę (stolicy poświęcony jest oddzielny cykl, Warszawa przyłapana). Zresztą to właśnie w Warszawie zimowe dekoracje pojawią się najwcześniej.
Warszawa:
- Królewski Ogród Światła, Pałac w Wilanowie, 19 października 2024 r. - 28 lutego 2025 r.
- Garden of Lights - Alicja w Krainie Czarów, Ogród Botaniczny PAN w Powsinie, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
- Magiczny Botaniczny - Cztery Żywioły, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego, 9 listopada 2024 r. - 16 lutego 2025 r.
- Iluminacja Świąteczna, Krakowskie Przedmieście, od ok. 6 grudnia 2024 r.
Kraków: Garden of Lights - Small World, Ogród Doświadczeń im. St. Lema, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Gdynia: Garden of Lights - Smerfy, Park Kolibki, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Gdańsk: Lumina Park - Kosmiczna podróż w czasie, Hevelianum, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Szczecin: Garden of Lights - Królewna Śnieżka, Kompleks Basenowo - Rekreacyjny Arkonka, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Wrocław: Garden of Lights - Dzika Azja, ZOO Wrocław, 25 października 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Łódź: Park Miliona Świateł, ZOO Łódź, listopad 2024 r. - 2 marca 2025 r.
Poznań: Lumina Park - Alicja w Ogrodzie Czarów, Ogród Dendrologiczny UPP, 25 października 2024 r. - 16 lutego 2025 r.
Lublin: Lumina Park - Laboratorium Światła, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, od 8 listopada 2024 r.
Trzebaw (Deli Park): Świąteczna Kraina, od 9 listopada 2024 r.
Kościan: Park Świateł, Piracki Park Rozrywki, 18 października 2024 r. - 14 stycznia 2025 r.
Bydgoszcz: Lumina Park - Bajki Pana Kleksa, Leśny Park Kultury i Wypoczynku Myślęcinek, od 25 października 2024 r.
Chorzów: Park Miliona Świateł, Winter Legendia, od listopada 2024 r.
Zamek Ogrodzieniec: Ogrodzieniecka Twierdza Światła ?
Zamek Książ: - Ogrody Światła ?
Zamek Topacz: Lumina Park - Akademia Pana Kleksa, od 25 października 2024 r.
Zator (Energylandia): Winter Kingdom, 30 listopada 2024 r. - 2 lutego 2025 r.
Zakopane: Kraina Światła, Gubałówka (górna stacja kolejki linowej PKL), 11 listopada 2024 r. - 16 marca 2025 r.
Bałtów: Wioska Świętego Mikołaja, od 30 listopada 2024 r.
(foto: iza & pwz)
***
Gdzieś w Polsce to cykl postów, w których znajdziecie migawki z moich krótszych i dłuższych eskapad po naszym kraju. Jest w nich wszystko to, co nie trafia później do wpisów przewodnikowych, bo albo zbyt szybko się dezaktualizuje jak wystawy czasowe w muzeach, albo na blogu już było, albo nie jest wystarczającym materiałem na oddzielny post, a zasługuje na pokazanie jak rozmaite zabytki znalezione gdzieś w drodze - kościoły, kapliczki, miejskie rzeźby, mozaiki, murale, czy inne detale architektoniczne. Gdzieś w Polsce nie uwzględnia też wydarzeń w Warszawie, o których piszę w bliźniaczym cyklu o nazwie Warszawa przyłapana. Kolejne relacje z Polski ukazują się co do zasady przedostatniego dnia miesiąca, ale nie z taką regularnością jak wspomniana Warszawa przyłapana. Zawsze jednak na końcu znajdziecie zapowiedzi wartych uwagi nadchodzących wydarzeń - wystaw, imprez plenerowych, czy atrakcji dla dzieci, bo to właśnie one w dużej mierze wyznaczają mi kolejne kierunki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz