Prawie miesiąc nie byliśmy w Kampinoskim Parku Narodowym. Z zazdrością oglądałam w Internecie zdjęcia z ośnieżonych zimowych szlaków, podczas gdy my eksplorowaliśmy Warszawę w czasie przyspieszonych pandemicznych ferii zimowych. Puszcza w białej szacie marzyła mi się już od jakiegoś czasu. Gdy więc w minioną sobotę rano obudził mnie dźwięk szufli odśnieżających chodniki i za oknem zobaczyłam świeży śnieg, wiedziałam, że to będzie piękny dzień. Ale rzeczywistość przerosła nawet marzenia. To była istna bajka!
Wybraliśmy prosty szlak na bagno Debły, miejsce traktowane chyba nieco po macoszemu, bo w przewodniku Lechosława Herza wzmiankowane tylko w dwóch miejscach, w kontekście obszaru ochrony ścisłej utworzonego w 1977 r., który jednak obejmuje głównie część zalesioną, bagno tylko w niewielkim fragmencie. A przecież Debły mają bardzo wielu sympatyków. Nam polecił je jeden z członków fejsbukowej grupy poświęconej Puszczy Kampinoskiej.
Auto zostawiliśmy na parkingu w Julinku. Mniej więcej naprzeciwko, po drugiej stronie drogi wojewódzkiej nr 579, las przecina szeroka ścieżka rowerowa, która po 1,5 km dochodzi do żółtego szlaku im. Powstańców Warszawskich prowadzącego z Leszna, przez Wiersze do Truskawia. Gdy ok. godz. 10:00 stanęliśmy na jej początku, śnieg wciąż prószył, a dukt był jeszcze dziewiczy, bez śladów ludzkiej bytności, przecięty gdzieniegdzie tylko tropami zwierząt. Dopiero gdy doszliśmy do żółtego szlaku, zaczęli nas mijać inni turyści, i pieszy (niektórzy z kijkami), i na nartach biegowych, i nawet na rowerach!
Lechosław Herz w przewodniku po Puszczy Kampinoskiej poleca ten szlak na wędrówki śnieżną zimą.* Zupełnie się nie dziwię! Wszystko wokół tonęło w bieli. Drzewa, otulone białym puchem, wyglądały niemal identycznie, czy to gołe teraz liściaste, czy zielone przez cały rok iglaste. Śnieg skrzypiał pod nogami, a my wędrowaliśmy powoli chłonąc ten przepiękny krajobraz. Dotąd taki las widywałam jedynie w górach, gdy pokonywaliśmy zalesione części nartostrad.
Żółty szlak początkowo wiedzie równolegle z niebieskim, który w miejscu o diabolicznej nazwie Łysa Góra odbija w prawo, do Zaborowa. Tam, pod zadaszoną ławką, zrobiliśmy postój na śniadanie i gorącą herbatę.
Dalej szlak im. Powstańców Warszawskich prowadzi cały czas prosto, aż do Debeł.
Po drodze jest jeszcze jedno miejsce warte uwagi, szczególnie, jeśli wędrujecie z dziećmi. To wystawa fotograficzna przy dawnej opuszczonej leśniczówce Debły. Autorem zdjęć jest Marek Kalinowski, wieloletni fotograf puszczańskiej przyrody. Wystawę postawił własnym sumptem. Można na niej zobaczyć i łosie, i rysia, i sceny polowań (oczywiście w świecie zwierząt), i ładne makra owadów, które szczególnie przypadły nam do gustu, bo Andrzeja interesują mrówki, ja zaś podbudowałam nieco swoje ego, bowiem kilka lat temu zrobiłam bardzo podobne zdjęcie pająka tygrzyka paskowanego (możecie je zobaczyć w jednym z moich starszych przyrodniczych wpisów), a fotografią zajmuję się przecież bardzo amatorsko.
W pobliżu wystawy stoi kamień z krzyżem upamiętniający dwóch Edwardów Kucharskich, ojca i syna, mieszkańców wsi Wiersze, zamordowanych przez Gestapo w listopadzie 1944 r.
Samo bagno, które w północnej części przecina Kanał Zaborowski, jest pewnie bardziej atrakcyjne od wiosny do jesieni, ale i tak zrobiło na nas piorunujące wrażenie. Woda w wielu miejscach miała beżowy, biszkoptowy kolor. To normalne zjawisko o tej porze roku, kiedy po mrozach przychodzi odwilż i gdy woda nocą zamarza, a w ciągu dnia częściowo się topi. Wówczas osady zalegające na dnie unoszą się ku powierzchni i gdy znów skuje je lód, dają taki właśnie niecodzienny, ale jakże malowniczy efekt!
Kanał Zaborowski jest jednym z kilku, którymi w II poł. XIX w. meliorowano ten teren doprowadzając do jego całkowitego osuszenia. Zabagnienie zaczęto przywracać po wykupieniu gruntów przez park narodowy. Bagno jest dziś ostoją dużych ssaków (łosi, dzików, saren, bobrów, borsuków, lisów) i ptaków, także drapieżnych. W cieplejszych miesiącach widoczna jest tu działalność bobrów, która potrafi doprowadzić do zalania mostku na Kanale Zaborowskim i wówczas szlak jest okresowo niedostępny.
Teren jest ciekawy również z tego względu, że jak na dłoni widać tu to, co w Puszczy Kampinoskiej najcenniejsze, czyli tereny podmokłe i wydmy, bo bagno w tym miejscu dochodzi aż do pasa wydmowego, którego najwyższym punktem jest Kilianka (88 m n. p. m.), ale o wzniesieniu tym próżno szukać bardziej szczegółowych informacji. Ten kontrast doskonale widać z mostku na Kanale Zaborowskim.
Zaraz za mostkiem znajduje się malownicza kładka, jeden z ulubionych elementów puszczańskiego krajobrazu moich dzieci, a tuż za nią ciekawy krzyż z symboliką męki Chrystusa, Arma Christi. To pozostałość mieszczącej się tu niegdyś osady.
Ta część Debeł znajduje się w obrębie wspomnianego obszaru ochrony ścisłej ze względu na wiekowe dęby (m.in. Debelski Dąb) i lipy. Ze szlaku rozpościera się też piękny widok na kolejne puszczańskie bagna, Pasy i Kawały.
Po kubku herbaty parującej na mrozie ruszyliśmy w drogę powrotną tym samym szlakiem, bo tym razem zależało nam przede wszystkim na zobaczeniu zimowego oblicza puszczy. Z tego też względu wybraliśmy właśnie ten dość urozmaicony odcinek, który wiódł i przez las, i przez bagna, i przez teren wydmowy. Każde z tych miejsc otulone śniegiem wygląda inaczej. Krajobraz wciągnął nas tak bardzo, że nawet się nie zorientowaliśmy, kiedy pokonaliśmy 10 km. W którymś momencie drogę przebiegła nam sarna, ale nie miałam szans sięgnąć po aparat fotograficzny. Tylko świeży trop na śniegu zdradzał, że zwierzę było tu naprawdę. W lesie widać już zresztą pewne ożywienie zwiastujące nadejście wiosny, ptaki latają w parach, pojawiają się też przebudzone owady.
Nazajutrz cały dzień świeciło piękne słońce, a śnieg iskrzył w jego promieniach. Internet znów zalała fala fenomenalnych zdjęć, a ja znowu poczułam ukłucie zazdrości, że mnie tam nie ma. Ale i tak mieliśmy dużo szczęścia, bo w ciągu kolejnych dni śnieg całkiem się stopił i patrząc przez okno ciężko uwierzyć, że tydzień wcześniej tak wyglądała puszcza. Spełniłam swoje marzenie, ale i uświadomiłam sobie, że Kampinoski Park Narodowy jest takim miejscem, które nie tylko o każdej porze roku, ale każdego dnia funduje ucztę dla zmysłów. Ubierzcie się zatem ciepło i bez względu na to, czy śnieg spadnie, czy nie, ruszajcie na spacer! Jutro też będzie piękny dzień.
(foto: iza & izaj)
*Lechosław Herz "Puszcza Kampinoska. Przewodnik", Oficyna Wydawnicza "Rewasz", wyd. IV aktualizowane, Pruszków 2017, str. 71
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz